Sgwrs am yr hinsawdd
Ffermio, cymunedau gwledig a’r dyfodol
Sgwrs am y hinsawdd, Talybont, Ceredigion Dydd Llun 16 Rhagfyr 2024, 11-2
Tywydd eithafol, sicrwydd bwyd, bywyd gwyllt: mae’r rhain yn bryderon i bob un ohonom, ac mae angen inni eu hwynebu gyda’n gilydd. Bydd y digwyddiad hwn, sy’n cael ei ariannu gan Lywodraeth Cymru fel rhan o Wythnos Hinsawdd, yn archwilio sut y gall ffermydd a’u cymunedau lleol gydweithio i addasu i dywydd eithafol a heriau eraill. Bydd yn cynnwys taith gerdded fferm a thrafodaethau dros ginio mewn tafarn gyfagos.
Gwyliwch drafodaethau Wythnos Hinsawdd am ffermwyr ac eraill yn addasu i hinsawdd sy'n newid.
Mae croeso i unrhyw un sy'n ymwneud â ffermio, cefn gwlad a chymunedau gwledig ond mae lleoedd yn gyfyngedig ac mae archebu lle yn hanfodol. I fynegi diddordeb, anfonwch e-bost atom.
Cefnogir y digwyddiad gan Lywodraeth Cymru. Darllenwch fwy...
Fferm ucheldir organig ger Tal-y-bont yw Moelgolomen, lle mae Rhodri a Sarah Lloyd-Williams a’u teulu yn ffermio defaid a gwartheg ar draws 750 erw o lethrau, gan ymestyn o’u cartref ar lawr y dyffryn i 1,500 troedfedd uwch lefel y môr. Maen nhw wedi gwneud llawer i annog bywyd gwyllt, gan gynnwys plannu coed a gwrychoedd, ac maen nhw’n gwerthu cig yn uniongyrchol i’r cyhoedd. Gwyliwch Rhodri yn cyflwyno ei fferm:
Grŵp Llifogydd Cymunedol Talybont a grŵp plannu coed Coed Talybont
Yn 2012 cafwyd llifogydd difrifol yn Nhalybont, gyda 27 o gartrefi yn anaddas i fyw ynddynt am hyd at flwyddyn. Yn 2021 dechreuodd Grŵp Llifogydd Cymunedol Talybont ymchwilio i opsiynau rheoli llifogydd naturiol. Ers hynny mae grŵp o'r enw Coed Talybont wedi helpu i blannu dros 26000 o goed, gyda chytundebau ar gyfer 50,000 dros y pum mlynedd nesaf. Mae ganddynt dros 60 o aelodau sy'n dod am lawer o resymau da ac mae yna gacen bob amser!
Mae'r rhan fwyaf o'r coed yn cael eu plannu mewn perthi ar ffermydd, gan gynnwys Moelgolomen. Y gaeaf hwn byddant yn dechrau gweithio gyda thirfeddiannwr lleol, yn adeiladu argaeau llac helyg ac yn rheoli isdyfiant y coetir, er mwyn arafu llif y dŵr wyneb a diogelu’r pridd rhag erydiad.
Yn 2024, gyda Tir Canol, cychwynnodd y grŵp broses gyd-ddylunio gymunedol blwyddyn o hyd o’r enw Llif. Y nod yw creu Cynllun Rheoli Llifogydd Naturiol ar gyfer dalgylch Ceulan.
Collapsible text is great for longer section titles and descriptions. It gives people access to all the info they need, while keeping your layout clean. Link your text to anything, or set your text box to expand on click. Write your text here...
Tir Canol
Mae cymuned Tir Canol trwy brosiectau cyd-gynhyrchu yn gweithio i ddylunio a darparu canlyniadau cadarnhaol i natur a phobl. Mae Llif yn un prosiect o’r fath ac mae’n cynnal pedwar gweithdy cyd-ddylunio gyda’r gymuned leol a Grŵp Cymunedol Llifogydd Talybont. Mae Llif yn rhan o brosiect Cynnal a ariennir gan sefydliad Esmee Fairbairn ac a gynhelir gan RSPB Cymru.
Mae gwerthoedd a rennir gan y Biosffer a Thir Canol wedi arwain at weithio mewn partneriaeth sy'n ychwanegu gwerth y tu hwnt i nodau gwreiddiol prosiect Llif. Bydd y digwyddiad hwn yn dangos y ffordd at gydweithio pellach o fewn Dalgylch Ceulan a thu hwnt.